การเดินทางไปยัง เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวร-ห้วยขาแข้ง อุทัยธานี

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวร-ห้วยขาแข้ง

"หลักประกันในการที่จะรักษา พันธุ์ของต้นไม้ พืช และสัตว์ป่าไว้ได้ จำเป็นต้องอาศัยพื้นที่ป่าอนุรักษ์ขนาดใหญ่ที่มีความต่อเนื่อง มิใช่มีหลายแห่งแต่กระจัดกระจายเป็นหย่อมเล็กหย่อมน้อย เหมือนเกาะที่อยู่กลางมหสมุทรที่ขาดการเชื่อมโยงติดต่อกัน" (สืบ นาคะเสถียร)

ห้วยขาแข้ง ป่าบริสุทธิ์ (Virgin Forest) ที่คงความสวยงาม และอุดมสมบูรณ์ทั้งพันธุ์พืช และสัตว์ป่า มีลักษณะเด่นทางธรรมชาติหลายประการ เช่น เป็นพื้นที่ซึ่งเป็นที่รวมของระบบนิเวศน์วิทยา ทุกภูมิภาครอบประเทศไทย ได้แก่ ทิศใต้ คือ มาเลเซีย และอินโดนีเซีย ทิศตะวันตก คือ พม่า ทิศเหนือ คือ จีน และทิศตะวันออกเฉียงเหนือ คือ ประเทศแถบอินโดจีน ห้วยขาแข้ง เป็นแหล่งต้นน้ำลำธารที่สำคัญของไทย หลายสาย เช่น แม่น้ำแม่กลอง แม่น้ำท่าจีน และแม่น้ำเจ้าพระยาบางส่วน ห้วยขาแข้ง เป็นแหล่งที่มีพืชพรรณ และสัตว์ป่านานาชนิดกว่า 600 ประเภท โดยเฉพาะอย่างยิ่งสัตว์ป่าที่กำลังจะสูญพันธุ์ เช่น ช้างป่า เสือ กระทิง วัวแดง และนกชนิดต่าง ๆ

และด้วยลักษณะอันเป็นเลิศเช่นนี้ ป่าห้วยขาแข้งจึงได้รับการประกาศให้เป็นมรดกโลกทางธรรมชาติ ในคราวประชุมเพื่อคัดเลือกแหล่งมรดกโลก เมื่อ วันที่ 9 - 13 ธันวาคม พ.ศ. 2534 ณ ประเทศตูนีเซีย ต่อมา เมื่อวันที่ 4 กรกฎาคม 2538 คณะรัฐมนตรีได้มีมติ กำหนดให้ วันที่ 9 ธันวาคม ของทุกปี เป็นวันเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง - ทุ่งใหญ่นเรศวร มรดกโลก เพื่อให้ประชาชนตระหนักในความสำคัญของพื้นที่ดังกล่าว และร่วมมือร่วมใจ ปกป้องรักษา เพื่อการส่งมอบให้อนุชนรุ่นต่อไปได้อย่างสมบูรณ์

ห้วยขาแข้งมีพื้นที่ครอบคลุม 6 อำเภอ 3 จังหวัด คือ อำเภอบ้านไร่ อำเภอลานสัก อำเภอห้วยคต จังหวัดอุทัยธานี อำเภอสังขละบุรี อำเภอทองผาภูมิ จังหวัดกาญจนบุรี และอำเภออุ้มผาง จังหวัดตาก เป็นผืนป่าอนุรักษ์ต่อเนื่องที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในประเทศไทยและในภูมิภาค เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ปกติเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าไม่ใช่แหล่งท่องเที่ยวที่เปิดให้ประชาชนเข้าชม ได้ทั่วไป เพราะพื้นที่นี้จัดเป็นเขตอนุรักษ์และมีความอ่อนไหวสูง เมื่อมีคนจำนวนมากเข้าไปอาจก่อให้เกิดปัญหาด้านความไม่สมดุล ของระบบนิเวศได้ แต่อย่างไรก็ดีเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้งซึ่งได้กลายเป็นมรดกโลกและ เป็นที่รู้จักของคนทั่วไป จึงเปิดจุดผ่อนปรนทั้งหมด 3 จุด ให้ประชาชนทั่วไปเข้าไปศึกษาธรรมชาติได้แบบไม่ค้างคืน

บริเวณสำนักงานเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง

บริเวณหน่วยพิทักษ์ป่าไซเบอร์

บริเวณหน่วยพิทักษ์ป่าห้วยแม่ดี (อยู่ในพื้นที่อำเภอบ้านไร่ เส้นทาง 3011 ไปทางห้วยแม่ดี-บ้านใหม่คลองอังวะ มีเส้นทางศึกษาธรรมชาติไว้ด้วย)

“ห้วยขาแข้งไม่ได้เป็นป่าปิด สำหรับสัตว์ป่าหรือคนเฉพาะกลุ่ม ผมอยากให้ทุกคนได้เข้ามาสัมผัสป่าห้วยขาแข้ง มาเห็นสัตว์ป่า จะได้รู้ว่าป่าห้วยขาแข้ง มีคุณค่า จะได้เกิดความรัก เกิดความความหวงแหนป่าผืนนี้” (สืบ นาคะเสถียร

การเดินทางไปยัง เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวร-ห้วยขาแข้ง อุทัยธานี

การเดินทาง มี 2 เส้นทาง คือ

เข้าทางที่ทำการเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง อยู่ห่างจากตัวจังหวัดประมาณ 102 กิโลเมตร ใช้ทางหลวงหมายเลข 333 สายอุทัยธานี-หนองฉาง จากนั้นใช้ทางหลวงหมายเลข 3438 สายหนองฉาง-ลานสัก ถึงหลักกิโลเมตรที่ 53-54 เลี้ยวซ้ายเข้าไปประมาณ 15 กิโลเมตร จะถึงที่ทำการเขตด่านตรวจเขาหินแดง ซึ่งตั้งอยู่ริมห้วยทับเสลา จากที่ทำการเขตฯ สามารถเดินทางด้วยรถยนต์ต่อไปยังหน่วยพิทักษ์ป่ากะปุกกะเปียง ระยะทาง 14 กิโลเมตร และ สถานีวิจัยเขานางรำ ระยะทาง 17 กิโลเมตร

เข้าทางหน่วยพิทักษ์ป่าเขาบันได อยู่ทางทิศใต้ของเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้งห่างจากตัวจังหวัด อุทัยธานีประมาณ 137 กิโลเมตร ตามทางหลวงหมายเลข 333 สายอุทัยธานี-หนองฉาง แล้วเข้าสู่ทางหลวงหมายเลข 3282 สายหนองฉาง-บ้านไร่ ระยะทางประมาณ 80 กิโลเมตร แล้วเลี้ยวซ้ายเข้าถนนลูกรังผ่านบ้านใหม่คลองอังวะอีกประมาณ 30 กิโลเมตรถึงด่านตรวจคลองระยาง ไปยังหน่วยพิทักษ์ป่าห้วยแม่ดี และหน่วยพิทักษ์ป่าเขาบันได สามารถเดินป่าขึ้นล่องได้ทั้งด้านเหนือและใต้ของลำห้วยขาแข้ง

กิจกรรมที่น่าสนใจใน เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวร-ห้วยขาแข้ง

ศึกษา ถึงความมุ่งมั่นของคุณสืบ นาคะเสถียร ที่ยอมสละชีวิตเพื่อการเรียกร้อง ปกป้องผืนป่าจนนำไปสู่การได้เป็นมรดกโลก

เรียนรู้ถึงคุณค่าของบรรพชีวิน ในผืนป่าห้วยขาแข้ง เพื่อเสริมสร้างความรัก ความผูกพัน และร่วมกันปกป้องผืนป่าที่ทรงคุณค่าแห่งนี้ ให้อยู่คู่แผ่นดินไทยให้นานที่สุด

สิ่งน่าสนใจอื่นๆใน เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวร-ห้วยขาแข้ง

อนุสรณ์สถานสืบ นาคะเสถียร จัดสร้างขึ้นเพื่อเป็นอนุสรณ์และระลึกถึงการเสียสละชีวิตของสืบ นาคะเสถียร อดีตหัวหน้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง และสานต่อความคิด เจตนารมณ์อันแน่วแน่ในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ สัตว์ป่า และจัดสร้างขึ้นในบริเวณเดียวกันกับสถานที่ที่สืบ นาคะเสถียร ใช้ดำรงชีวิตและทำงาน

อนุสาวรีย์ สีบ นาคะเสถียร อนุสาวรีย์ที่สะท้อนถึงความเป็นนักวิชาการด้านสัตว์ป่าของสืบ นาคะเสถียร ที่ชอบจดบันทึก วาดภาพ ถ่ายรูป แบกเป้เดินป่า

บ้านพักสืบ นาคะเสถียร บ้านพักที่เป็นทั้งที่พักอาศัยและที่ทำงานเมื่อครั้งที่สืบ นาคะเสถียร ทำหน้าที่เป็นหัวหน้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง ซึ่งยังคงรักษาสภาพเดิม จัดแสดงของใช้ส่วนตัวและอุปกรณ์ในการทำงานเหมือนเมื่อครั้งที่สืบ นาคะเสถียร ยังมีชีวิตอยู่

ทางเดินศึกษาธรรมชาติเขาหินแดง เส้นทางเป็นที่ราบ ผ่านสภาพป่าเต็งรัง ป่าเบญจพรรณ และมีพรรณไม้ในสังคมป่าดิบแล้ง ขึ้นผสมอยู่หลายชนิด สามารถพบเห็นร่องรอยของสัตว์ผู้ล่า เช่น เสือโคร่งเสือดาว และสัตว์กินพืช เช่น เก้ง กวาง ช้างหมูป่า รวมทั้งนกนานาชนิด

ทางเดินศึกษาธรรมชาติ จุดชมวิวเขาภักดี เส้นทางส่วนใหญ่ผ่านป่าเต็งรัง เดินไต่ระดับตั้งแต่พื้นราบลัดเลาะไปตามสันเขา ซึ่งมีความลาดชันไม่มาก จนถึงยอดเขาที่ความสูง 330 เมตรจากระดับน้ำทะเล ระหว่างทางจะพบร่องรอยสัตว์ป่า ด่านสัตว์ป่า พรรณไม้ป่า และนกนานาชนิด มีจุดพักชมทิวทัศน์ ได้เป็นบริเวณกว้าง ในหลายจุด

ทางเดินศึกษาธรรมชาติ “บ้านของเสือ” เส้นทางเป็นทางราบผ่านป่าเต็งรังและป่าเบญจพรรณ เป็นเส้นทางที่มุ่งให้ความรู้เกี่ยวกับเสือโคร่ง สัตว์ผู้ล่าที่มีความสำคัญต่อระบบนิเวศ โดยแสดงวิธีการศึกษาวิจัยนิเวศวิทยาและการติดตามประชากรเสือโคร่ง ในเส้นทางสามารถพบเห็นรอยตีนทั้งเสือโคร่งและเสือดาว

หน่วยพิทักษ์ป่าไซเบอร์ อ.ห้วยคต จ.อุทัยธานีการเดินทางไปศึกษาธรรมชาติ สามารถไปได้ทั้งแบบไป - กลับ และ แบบพักค้างแรมโดยบริเวณลานกางเต็นท์ สามารถรองรับผู้เข้ามาพักค้าง ได้ไม่เกิน 50 คน ต่อวัน

หน่วยพิทักษ์ป่าห้วยแม่ดี อ.บ้านไร่ จ.อุทัยธานี การเดินทางไปศึกษาธรรมชาติ ควรเป็นลักษณะการพักค้างแรม เนื่องจากเส้นทางเข้าหน่วยพิทักษ์ป่าห้วยแม่ดี มีระยะทางค่อนข้างไกลและลำบาก โดยบริเวณลานกางเต็นท์สามารถรองรับผู้เข้ามาพักค้างได้ไม่เกิน 50 คนต่อวัน

ประเพณีที่น่าสนใจของ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวร-ห้วยขาแข้ง

วันที่ 9 ธันวาคม ของทุกปี เป็นวันเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง - ทุ่งใหญ่นเรศวร มรดกโลก

ช่วงเวลาที่เหมาะสม สำหรับการมาท่องเที่ยว เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวร-ห้วยขาแข้ง

ตลอดทั้งปี

ค่าใช้จ่ายสำหรับการมาเที่ยว เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวร-ห้วยขาแข้ง

อัตราค่าธรรมเนียมการเข้าใช้สถานที่

คนไทย เด็ก 10 บาท ผู้ใหญ่ 20 บาท

ต่างชาติ เด็ก 100 บาท ผู้ใหญ่ 200 บาท

คำแนะนำในการท่องเที่ยว

สถานที่พักแรมการเข้าพักแรมต้องไปติดต่อด้วยตนเองอย่างน้อย 20วันล่วงหน้าที่ฝ่ายจัดการเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ส่วนอนุรักษ์สัตว์ป่ากรมป่าไม้ สอบถามรายละเอียด โทร. 0 2561 4292-3 ต่อ 765หรือเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง ตู้ ปณ.7 อำเภอลานสักจังหวัดอุทัยธานี 61160 โทร. 0 5651 9654

จุดที่ได้รับอนุญาตให้พักแรมได้มีอยู่ 3 จุด

จุดแรก คือบริเวณสำนักงานเขตฯ มีบ้านพักขนาดพักได้ 10-30 คน จำนวน 3 หลังและอาคารฝึกอบรมขนาดจุ 80 คน

จุดที่สอง หน่วยพิทักษ์ป่าไซเบอร์

จุดที่สามคือ หน่วยพิทักษ์ป่าห้วยแม่ดี รายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง ดูได้ที่เว็บไซต์ www.huaikhakhaeng.net